ซาปาร์มือรัต อาตาเยวิช นือยาซอว์ (เติร์กเมน: Saparmyrat Ataýewiç Nyýazow, Cyrillic: Сапармырат Атаевич Ныязов; Saparmurat Atayevich Niyazov 19 กุมภาพันธ์ 1940 – 21 ธันวาคม 2006) หรือรู้จักในนาม เติร์กเมนบาชี (Türkmenbaşy / Түркменбашы; ผู้นำแห่งเติร์กเมนิสถาน) หรือ แบยิกเติร์กเมนบาชี (Beýik Türkmenbaşy / Бейик Түркменбашы; ผู้นำผู้ยิ่งใหญ่แห่งเติร์กเมนิสถาน) เป็นนักการเมืองชาวเติร์กเมนผู้ดำรงตำแหน่งผู้นำแห่งเติร์กเมนิสถานตั้งแต่ปี 1985 ถึงปี 2006 ที่ซึ่งเขาเสียชีวิต เขาเป็นเลขาธิการคนแรกของพรรคคอมมิวนิสต์เติร์กเมน ตั้งแต่ปี 1985 ถึงปี 1991 และมีส่วนช่วยสนับสนุนในความพยายามรัฐประหารโซเวียต ปี 1991 เขาปกครองประเทศเติร์กเมนิสถานเป็นเวลาอีก 15 ปี ภายหลังเติร์กเมนสิถานได้รับเอกราชจากสหภาพโซเวียตในปี 1991สื่อเติร์กเมนิสถานนิยมเรียกขานเขาด้วยชื่อ "ฯพณฯ ท่าน ซาปาร์มือรัต เติร์กเมนบาชี ประธานาธิบดีแห่งเติร์กเมนิสถาน หัวหน้าคณะรัฐมนตรี"[2] คำเรียกชื่อตนเองที่เขาแต่งตั้งให้ตนเอง เติร์กเมนบาชี (Türkmenbaşy) แปลว่า ประมุขแห่งเติร์กเมน อันหมายถึงตำแหน่งของเขาในฐานะผู้ก่อตั้งและประธานของสมาคมชาวเติร์กเมนทั้งปวงแห่งโลก[3] ในปี 1999 รัฐสภาเติร์กเมนิสถานได้ประกาศให้นือยาโซว์เป็นประธานาธิบดีตลอดกาลของเติร์กเมนสิถานในสมัยการปกครองของเขา เขาเป็นเผด็จการที่เบ็ดเสร็จและกดขี่ข่มเหงประชานมากที่สุดคนหนึ่งของโลก เขาสร้างลัทธิบูชาตัวเขาเองและสร้างบุคลิกที่เป็นความพิศดารไปทั่วประเทศ เช่น การเปลี่ยนชื่อเดือนและสัปดาห์ในประเทศเติร์กเมนสิถานให้เป็นไปตามอัตชีวประวัติของเขา รูห์นามา[4] เขาให้การอ่าน รูห์นามา เป็นเรื่องบังคับต้องทำในโรงเรียน มหาวิทยาลัย และหน่วยงานรัฐบาล เจ้าหน้าที่รัฐใหม่จะต้องถูกทดสอบเกี่ยวกับหนังสือเล่มนี้ระหว่างการสัมภาษณ์งานและในข้อสอบ รวมถึงมีการสอบเกี่ยวกับหนังสือเล่มนี้ปรากฏในการสอบใบขับขี่ด้วย เมื่อปี 2005 เขาสั่งปิดห้องสมุดและโรงพยาบาลในพื้นที่ชนบททั้งหมดนอกเมืองหลวง อาชกาบัต ทั้ง ๆ ที่ในขณะนั้นประชากรเกินครึ่งหนึ่งของประเทศอาศัยในพื้นที่ชนบท[5] เพื่อว่า "ถ้าใครป่วย ก็ให้เข้ามาที่อาชกาบัต"[6] ในสมัยการปกครองของเขา เติร์กเมนสิถานมีการคาดการณ์ชีวิตต่ำที่สุดในเอเชียกลาง องค์กรสิทธิมนุษยชนจากลอนดอน กลอบอล วิทเนสส์ รายงานว่าเงินภายใต้การควบคุมของนือยาโซว์และที่เชามีอยู่ในต่างประเทศอาจมากกเกิน 3 พันล้าน US$3 ในจำนวนนี้ราว $1.8–$2.6 พันล้าน พบว่าถูกนำไปเก็บไว้ในกองทุนระหว่างประเทศของดอยช์แบงก์ในประเทศเยอรมนี[7]